Page images
PDF
EPUB

Beate Marie ante altare; testes rogati et vocati fuerunt: Petrus de Grationopoli, W de Grationopoli, Ugo Lantelmi, Rostagnus Perdiz, Durandus de Claivaiso, Columbus Perdiz, Petrus Bruni, Arbertus Peurers, W Sancti Magni, Johannes Arbaudi, Martinus Milo, W' Gislaberti, W Femaure, Petrus Carles, W Alvergnaz, W° Veelli, W' Barrals, Poncius Chalvinus, Petrus Escofarius, Berengarius Chapais, Bontosus Merchaanz, Sismundus Pallissa, Matheus de Chabeilla, Guigo Larderie, Guigo Ruine, W' Rainerii, Poncius Tibaudi, Umbertus Bermundi, Guigo Chatberti, Johannes Tatea, W Perdiz, Poncius Faber. Ad majorem autem firmitatem et perhempnem memoriam supradictorum omnium, ego Aalmos venditrix, et rogatu meo domnus Bertrandus Diensis episcopus et Diense capitulum, presentem cartam nostrorum roboravimus presentia sigillorum.

1 Raymond II, seigneur de Mévouillon, qui rendit hommage au même Bertrand, évêque de Die, le 18 septembre 1230, pour les châteaux du Buis, de Villefranche, Vercoiran, Propiac, etc.; son fils, Raymond III, fit profession dans l'ordre de Saint-Dominique (VALBONNAIS, ibid., t. II, p. 105). — Sa sœur Almonde avait deux fils: Hugues d'Aix et Rostaing de Sabran (ch. XXXI et XXXII); le premier était mort dès 1224 son oncle Guillaume Artaud (avec son fils Isoard) hérita de ses droits et fut condamné à en faire hommage à l'évêque de Die (ch. XXXIII).

2 Ici et plus bas lisez Willelmus.

:

XXXII. De laudamento Rostagni de Sabrano
super eisdem castris.

(4 mars 1230).

CIANT omnes tam presentes quam posteri, quod anno Domini M° CC° XX° IXo, II° nonas marcii, Gregorio papa nono sedente, Frederico Romanorum (f° 46 vo) imperatore regnante, ego Rostagnus de Sabrano, cum domina Aalinues mater mea vendidisset vobis, domne B. Diensis epis cope, castrum de Gensac et castrum de Barnava, et homines dictorum castrorum, jurisdictionem, dominia et eorumdem castrorum mandamenta, cum omnibus eorum juribus et pertinentiis, et quicquid juris dicta Aalmues tenebat, habebat vel

habere confidebat in toto Diensi episcopatu, ut in instrumento inde confecto plena: ie continetur, dictam venditionem approbo et me dict. venditionem ratam et firmam habiturum vobis, domne B. Diensis episcope et per vos successoribus vestris, per me et sucessores meos promito: donando, cedendo, finiendo, guerpiendo vobis omnia jura quecumque habeo vel habere confido in dictis castris et eorum pertinentiis, et in toto Diensi episcopatu nomine meo et nomine Ugonis d'Ays quondam fratris mei vel ex alia quacumque causa; et me non venturum contra (per) me vel per alium nullo modo nullo tempore vobis stipulanti, domne B. Diensis episcope, promitto et confirmo corporali super sancta Dei Euvangelia prestito sacramento: renunciando omni juri michi competenti vel competituro in supradictis (fo 47 ro) vel in aliquo supradic torum, et legum et canonum auxilio, et legi dicenti generalem renunciationem non valere. Actum Die in estra nova episcopali; testes sunt vocati et rogati Richardus de Chauze Diensis decanus, Chatbertus de Avinione Diensis sacrista, magister Artaudus, Poncius monachus, Aimo de Aigleu, Ugo Brunus, Dienses canonici; Raines de Trescas, Petrus Raimundus, Guinis de Urre, Guio de Castro Novo, Willelmus capellanus domni Diensis episcopi, Guio Eixadu diaconus, Matheus de Chabreilla, W Maurinus, Petrus Chamarlencus. Ad majorem autem supradictorum omnium firmitatem et ad perhennem memoriam, ego predictus Rostagnus de Sabrano feci presentem cartam sigilli mei munimine roborari.

XXXIII. De compositione Bertrandi episcopi Diensis et Willelmi Artaudi super dominio terre Ugonis d'Ays junioris 1.

(30 juin 1224).

CIANT tam presentes quam posteri, quod anno ab Incarnatione Domini M° CC° XX° IIII°, pridie kal. julii, indictione nona, Honorio papa sedente, Frederico Romanorum imperatore regnante, de controversia que verte

batur inter dom. Bertrandum Diensem episcopum (fo 47 v°) ex una parte et dom. Willelmum Artaudi ex alia, scilicet de dominio tocius terre que fuit Ugonis d'Ays nepotis quondam dicti Willelmi quod dominium dictus episcopus ad se dicebat pertinere; utraque pars de controversia supradicta in manu domni Willelmi de Bordellis Diensis decani et Raimbaldi Osasicce' promisit stare juri, eis idonea prestita satisdatione. Dictus vero episcopus coram dictis judicibus peciit a dicto W. Artaudi, ut dictam terram Ugonis d'Ays recognosceret a se habere in feudum ea scilicet ratione quia dictus U. d'Ays dict. terram a domno Desiderio Diensi episcopo accepit in feudum, hominium pro dicta terra dicto episcopo faciendo, et fidelitatem et valentiam eidem episcopo jurando; que supradicta dictus W. Artaudi negavit, unde dict. episcopus coram prefatis judicibus super intentione sua fundanda plures testes produxit. Judices vero, visis et auditis confessionibus et atestationibus utriusque partis et diligenter inspectis, habito super hiis prudentum virorum consilio, cognoverunt quod dict. U. d'Ays terram suam accepit in feudum a dom. Desiderio Diensi episcopo, scilicet medietatem castri d'Ays et de Moleriis cum eorum mandamentis; item castrum de Revello, castrum de Borna, castrum (add. et totam terram) de Glandagio et de Lunis, cum eorumdem mandamentis; item omnia feuda que dict. U. d'Ays habebat (f" 48 ro): ita scilicet quod pro dicta. terra et feudis que a dicto U. d'Ays habebantur, hominium dicto episcopo fecit et fidelitatem et valentiam sibi juravit de placito et de guerra. Unde quia dict. W. Artaldi prefatam terram dicti Ugonis habet et possidet, pronunciaverunt judices. ut pro dicta terra tota et feudis dictus W. Artaldi pro se et suis successoribus hominium domno B. Diensi episcopo (add. et successoribus suis) faceret et fidelitatem et valentiam sibi juraret. Si vero dict. episcopus guerram vel placitum haberet cum aliquo de quo dictus W. Artaudi vel ejus successores Diensem episcopum vel ejus successores honeste juvare non possent, dict. episcopus vel ejus successores possunt guerreiare et placitare cum predictis terris planis et castrorum burgis, et homines dict. terrarum et burgorum debent Diensem episcopum vel ejus successores juvare: ita tamen quod dicta castra a dom. episcopo vel a suis dampno non afficiantur; de dampnis vero pro guerra dicte terre illatis prefatus episcopus non teneatur.

Versa vice dict. episcopus et ejus successores debent juvare dictum W. (add. Artaldi) et ejus successores de guerra, si aliqui dict. W. vel ejus successores nolentes ab ipsis jus accipere guerreiarent. Supradicta autem omnia dictus W. adimplevit, scilicet faciendo hominium dicto episcopo pro se et suis successoribus, et fidelitatem jurando et valentiam pro dicta terra et feudis, prout (fo 48 v") superius in sententia continetur. Item sciendum est quod Isoardus, dicti Willelmi filius, supradicta omnia approbavit et laudavit, et se non venturum contra promisit dicto episcopo; et si quod jus habebat in castro de Moleriis vel in alia terra, prefata dicto W. patri suo donavit, confitendo se esse mancipatum. Actum Die in herbolario domus episcopalis, presentibus et ad hoc specialiter vocatis testibus: Chatberto sacrista, Aimone de Aigleduno, magistro Artaudo, Odone de Majenziaco, Guielino, Guigone de Torana, Johanne de Asperis, Malleno de Podio Bosonis, canonicis Diensibus; Rotberto Tialgarii, Poncio Monachi, clericis; Jarentone [de] Belmont, Poncio de Luc, Enrico de Belmont, Vigone Artaudi, Ugone de la Penna, Willelmo Milonis, Oliverio de Laia, Bertranno del Vilar, Lantelmo de Nosoaut, militibus, et Poncio de Situat (?). Ut autem omnia supradicta perpetuam et inconcussam habeant firmitatem, prefati dom. B. Diensis episcopus et dom. W. Artaldi presentem paginam sigillorum suorum munimine roborarunt.

1 COLUMBI гappelle cette transaction (De gest. episc. Dien., p. 120; Opusc. var., p. 298). — Le texte porte en marge quelques additions.

2 En 1224 l'indiction était XII; la IX• répond à l'année 1221, époque à laquelle Bertrand n'était pas encore évêque de Die.

↑ Raimbaud d'Ozasèche était de la famille des Bérengers de Royans; il mourut en 1227 (CHORIER, Hist. de la maison de Sassen., p. 40).

4 Valentia désigne le secours dù par le vassal à son seigneur.

INDEX CHRONOLOGICUS

TITULORUM DIENSIUM.

1145, aug. 15. Donatio ecclesiæ Beatæ Mariæ Diensis facta per Arnau-
dum de Crista, de castro « quod Crestum dicitur », Au-
gusta et omnibus quæ in Diensi episcopatu possidebat,
cum retrocessione in feudum per Hugonem episco-
pum.....
Ch. XII, p. 33.

1159, mart. 22. Sententia Raymundi, comitis Tolosæ, etc. de castello
Luci, pro quo Isoardus comes Diensis Hugoni epis-
copo ejusque successoribus fidelitatem et hominium
præstare tenebitur........
Ch. XVII, p. 44.

1163.

-

[ocr errors]

Willelmi << Pictaviensis cognomine, officio Valentini
comitis» donatio in alodium, de castris Sauzie ac de
Gigorz et omnibus quæ in Diensi diœcesi habebat,
cum hominii et fidelitatis promissione. Ch. XIII, p. 35.
1165, mart. 28. Privilegium per Alexandrum III summum pontificem
Petro Diensi episcopo concessum, ejus ecclesiam sub
protectione B. Petri suscipiens et possessiones confir-
mans castra plurima et abbatias S' Marcelli, S1 Me-
dardi, S Crucis, S' Juliani Guiniasiæ, Fontis Leonnæ
et Seonis......
Ch. VI, p. 20.

1168, jan. 13. Isoardi comitis Diensis juramentum fidelitatis et auxilii
Petro episcopo præstitum, cum hominio de castro
Luci........
.... Ch. VIIII, p. 28.
Transactio inter ecclesiam et episcopum Diensem ac
nobilem Raymundum Berengarii, occasione posses-
sionum quas Raymundi frater canonicus eidem eccle-
siæ contulerat.....
Ch. XI, p. 32.

1173-79.

-

1178, jul. 30. Privilegium Frederici I imperatoris Roberto episcopo
Diensi indultum, regalia jura ejus diœcesis, castella plu-
ra, munitiones seu possessiones, propriam monetam,
mercatum et alia hujusmodi ipsi confirmans Ch. I, p. 4.

1179, oct. 10. Concordia inter ecclesiam Diensem et Guigonem de Cha-
senage ac uxorem ejus Beatricem, super donatione ca-
nonici Raymundi Berengarii hujus patrui de castris
Foillans, Tresmuniz, Prabois et Torana.. Ch. X, p. 30.

« PreviousContinue »